გრძელვადიან დაპირისპირებას დასავლეთსა და აღმოსავლეთს შორის 1954 წელს დასრულების შანსი ჰქონდა, სწორედ მაშინ სცენა სოციალისტურმა ბანაკმა კაპიტალისტურთან დაახლოების მცდელობა. 1954 წლის 31 მარტს სსრკ-მ, ბსრრ-მ და უკრაინის სსრ-მ შეიტანეს თხოვნა ნატო-ში გაწევრიანების შესახებ, ამ ინიციატივას თავისი ფონი აქვს.
ნატოს შექმნა
ნატოს ბლოკის შექმნა საბჭოებმა უარყოფითი დამოკიდებულებით აღიქვეს, რასაც მოწმობს საგარეო საქმეთა სამინისტროს მიმართვა ბრიტანეთის მთავრობისადმი, რომელთანაც სსრკ-მ ალიანსის ხელშეკრულება გააფორმა. იგი აღნიშნავს, რომ სსრკ მიიჩნევს ბრიტანეთის ნატოში შესვლას, როგორც მოქმედებას, რომელიც ეწინააღმდეგება 1942 წლის ხელშეკრულებას.
ნატოს შექმნისადმი დამოკიდებულების მიუხედავად, როგორც ეროვნული უსაფრთხოების საშიშროება, სსრ კავშირის შეერთებულ შტატებს შეერთებულ შტატებთან და ბრიტანეთთან ომის დასრულების შემდეგ ჰქონდათ გახანგრძლივების შანსი, მაგრამ ამას ხელი შეუშალა სტალინმა ახალი შემოქმედების სურვილმა დასავლეთში კომუნიზმის დამყარების ომი. ისტორიკოსების აზრით, ურთიერთობების უკეთესობისკენ შეცვლის ახალი მომენტი მხოლოდ "ლიდერის" გარდაცვალების შემდეგ გამოჩნდა და დუაიტ ეიზენჰაუერი ხელისუფლებაში მოვიდა.
სწორედ მან გაახმოვანა პრინციპები, რომლებიც ქმნიდა საერთაშორისო უსაფრთხოების სისტემას მდგრადი მშვიდობიანი ურთიერთობების შექმნის გასაღები 1953 წლის 16 აპრილს. ეიზენჰაუერმა ასევე უღალატა ბირთვული ომის საფრთხის დიდ მნიშვნელობას და საბჭოთა ხელისუფლებას ისტორიის კურსის შეცვლისკენ მოუწოდა და სიტყვით დაასრულა სიტყვები: "ჩვენ ამისთვის მზად ვართ, მზად ხართ?"
დადებითი პასუხის გასაცემად, 1954 წლის დასაწყისში ბერლინში საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრაზე საბჭოთა ხელმძღვანელობამ ასევე უნდა განიხილოს ევროპაში კოლექტიური უსაფრთხოების უზრუნველყოფის პრობლემა. აქ აშშ-ს, დიდი ბრიტანეთისა და საფრანგეთის წარმომადგენლებმა დაარწმუნეს დამსწრე საზოგადოება, რომ ნატო თავდაცვითი ორგანიზაციაა და სსრკ-ს მომავალ პარტნიორად მიიჩნევს. ამის შემდეგ, ხრუშჩოვმა ბრძანა წინადადების გაგზავნა ნატოში გაწევრიანების შესახებ. მინსკი და კიევი მოქმედებენ იგივე განზრახვით, როგორც გაეროს თანადამფუძნებლები. დოკუმენტში ნათქვამია, რომ მეომარი სამხედრო ბლოკების შექმნა გახდა მსოფლიო ომების დაწყების მიზეზი და შემოთავაზებულია შეიცვალოს დაპირისპირებული სამხედრო ჯგუფების შექმნის პოლიტიკა ევროპის ყველა ქვეყნის ეფექტური ურთიერთქმედების პოლიტიკაში, შენარჩუნდეს და ხელი შეუწყოს მშვიდობა
სსრ კავშირის უარი ნატოში შესვლაზე
1954 წლის 7 მაისს შეერთებულმა შტატებმა, საფრანგეთმა და ინგლისმა უარი თქვეს საბჭოთა კავშირის, ბელორუსის და უკრაინის ნატო-ს წევრებზე დაშვებაზე. მიზეზთა შორის აღინიშნა, რომ "წინადადების არარეალური ხასიათი არ არის განხილვის ღირსი".
1955 წლის 14 მაისს სსრკ, ალბანეთი, ბულგარეთი, ჩეხოსლოვაკია, აღმოსავლეთ გერმანია, უნგრეთი, პოლონეთი და რუმინეთი ხელს აწერენ ვარშავის პაქტს, რომელიც ქმნის ერთ სამხედრო სარდლობას, შტაბი მდებარეობს მოსკოვში და საბჭოთა ჯარები მიიღებენ განლაგების უფლებას. მონაწილე ქვეყნების ტერიტორიაზე. ორ სისტემას შორის დაპირისპირებამ, რომელიც შეიქმნა ორი სამხედრო ბლოკის მოქმედების შედეგად, ინციდენტები გამოიწვია ბევრ ქვეყანაში: ვიეტნამი, ავღანეთი და სხვა.
